Birleşik Krallık SaaS Ekosistemi ve Yatırımlar

SaaS (Hizmet Olarak Yazılım), Birleşik Krallık inovasyon ekonomisinin en önemli alanlarındandır. 2023 yılında yaklaşık 4.5 milyar dolarlık VC yatırımı ve 300 milyar doların üzerinde değere sahip start-up'larla Birleşik Krallık'ın toplam teknoloji ekosisteminin üçte birini temsil etmektedir. Sektör dünya çapında hem girişimciler hem de yatırımcılar için bir yol gösterici olmaya devam ediyor. Geçtiğimiz yıl, Birleşik Krallık'ta SaaS girişimlerine yapılan yatırımların yarısından fazlası yurt dışından gelmiştir. Yabancı yatırımcılar arasında ise özellikle yapay zeka (AI) konusundaki ilgisinden ötürü ABD ön plana çıkmaktadır. 2023 yılında AI SaaS alanında 700’den fazla start-up 2.3 milyar dolar yatırım toplamıştır. Bu rakam tüm SaaS yatırımlarının yarısına tekabül etmektedir.

Tüm bu faaliyetler, Birleşik Krallık'ın Avrupa'nın en önde gelen SaaS destinasyonu konumu olduğunu göstermektedir. Birleşik Krallık, bu alanda en büyük ikinci ekosistem olan Almanya'dan iki kat daha fazla VC yatırımı çekmiştir. Ülkeye yapılan 4.5 Milyar $’lık yatırıma karşılık, Almanya’ya 2.3 ve Fransa’ya 2.1 Milyar $ VC yatırımı yapılmıştır. Yine, aynı dönemde Türkiye de Avrupa’da ilk 10’da yer alarak 300 milyon $’lık VC yatırımı almıştır.

• SaaS Start-Up'larına VC Yatırımı (Ocak-Ekim 2023, Milyon $)

Londra SaaS firmaları için merkez üssü olma özelliği taşımaktadır ve Birleşik Krallık'taki SaaS VC yatırımlarının %70'ini çekiyor. Bununla birlikte, ülkede SaaS ortamı gelişmekte ve diğer dikkate değer merkezler ortaya çıkmaktadır. Londra'nın hakimiyetinin ötesinde, Birleşik Krallık'taki birçok önemli bölge, gelişen SaaS ekosistemine aktif olarak katkıda bulunuyor. Bunlar arasında önemli olanlar Manchester, Birmingham, Güney Batı İngiltere, Glasgow ve Edinburgh'tur.

Birleşik Krallık'taki SaaS faaliyetlerinin ana merkezi olan Londra, diğer Avrupa şehirlerinden daha fazla SaaS yatırımı toplamıştır. 2023 yılında Londra 2.8 milyar $ VC yatırımı alırken, Paris 1.7 milyar $, Berlin 844 milyon $ ve Münih 800 milyon $ yatırım çekmiştir. Londra'daki bu finansman yoğunlaşması, yenilikçi SaaS girişimlerinin büyümesine ve gelişmesine yardımcı olan bir ortamı teşvik ederek küresel bir teknoloji merkezi olma statüsünü daha da güçlendirmektedir.

• Bölgesel SaaS Start-Up VC Yatırımları

Kaynak: Dealroom

Londra'nın çekim gücü yadsınamazken, diğer şehirler ve bölgeler de giderek canlı SaaS merkezleri haline dönüşüyor. Manchester, gelişen iş ortamı ve teknolojik altyapısıyla SaaS inovasyonu ve yatırımının odak noktası haline gelmektedir. Bir diğer öne çıkan şehir olan Birmingham, SaaS girişimciliğinde bir artış yaşıyor ve bu da SaaS manzarasının başkentin ötesinde daha geniş bir çeşitliliğe sahip olduğunu yansıtıyor. Ekonomik çeşitliliğiyle bilinen bir bölge olan Güney Batı İngiltere'de SaaS girişimciliği ilgi kazanıyor ve bu da teknoloji sektöründe merkezi olmayan bir büyüme modelini gösteriyor. Benzer şekilde, İskoçya'daki Edinburg ve Glasgow, bu alanda önemli bir oyuncu olarak ortaya çıkıyor ve Birleşik Krallık genelinde SaaS gelişmelerinin coğrafi çeşitliliğini ortaya koyuyor.

Bu dağıtılmış büyüme, SaaS inovasyonunun tek bir metropol alanıyla sınırlı olmadığını gösteren olumlu bir eğilime işaret ediyor. Bu çeşitli merkezler gelişmeye devam ettikçe Birleşik Krallık'ın SaaS ekosisteminin genel dayanıklılığına ve dinamizmine katkıda bulunuyorlar. SaaS girişimciliğinin çeşitli bölgelerde merkezden dağıtılması, sektörün uyarlanabilirliğini ve ölçeklenebilirliğini vurguluyor ve teknolojik ilerlemeye yönelik işbirlikçi ve ülke çapında bir yaklaşımı teşvik ediyor. Londra bir güç merkezi olmaya devam ederken, genişleyen SaaS merkezleri ağı, Birleşik Krallık'ı SaaS girişimleri için çok yönlü ve gelişen bir ortam olarak konumlandırıyor.

• Birleşik Krallık SaaS Start-Up’larına VC Yatırımları

Kaynak: Dealroom

Birleşik Krallık'ın SaaS VC yatırım ortamındaki bariz hakimiyetine rağmen, SaaS VC finansmanında önceki yıla göre %59'luk bir düşüş olması dikkat çekicidir. Bu, kısa vadeli gidişata ilişkin soruları gündeme getirse de, bu düşüşe etki etmiş olabilecek daha geniş ekonomik ve küresel faktörlerin analiz edilmesi önemlidir. Bununla birlikte, Londra'nın Avrupa'daki son teknoloji SaaS girişimleri ve yatırımları için odak noktası olma statüsünü korumasıyla, Birleşik Krallık SaaS ekosisteminin genel gücü ve dayanıklılığı belirginliğini koruyor. Artık zorluk, gelişen pazar koşullarına uyum sağlamak ve SaaS sektörünü sürdürülebilir büyüme ve başarıya doğru ilerletmek için mevcut güçlü yönlerden yararlanmaktır.

2023 yılı Ocak-Ekim döneminde, Birleşik Krallık'taki SaaS alanındaki start-up’lar 4.5 milyar dolar yatırım toplamıştır. Yıl sonuna kadar finansmanın geçen yılın rekoruna göre %63 oranında düştüğü, ancak 2019 seviyelerini aşacağı yolunda tahminler yapılmaktadır. Birleşik Krallık’ta faizlerin tarihin en yüksek seviyelerine yükseltilmesi ve enflasyon hedeflemesi nedeniyle bu sıkı politikanın devamı, yatırımcıların da kararını etkilemiş, bilişim firmaları da bu alanda en fazla etkilenenlerden olmuştur. Önümüzdeki dönemde para politikasında yapılacak gevşemeler, yatırımların yeniden yükselmesini sağlayacağı düşünülmektedir.

• SaaS Yatırımlarında Yapay Zekanın Payı

Yapay zeka alanında faaliyet gösteren SaaS şirketleri geçtiğimiz yıl 2.3 milyar dolarlık yatırım alarak, VC’lerin yatırım yaptığı önemli bir alan haline gelmiştir. Bu miktar, toplam SaaS yatırımının %50'lik payına işaret ederken ve yapay zekanın SaaS sektörünün gidişatını şekillendirmede oynadığı önemli rolün altını çizmektedir. Daha ayrıntılı bir incelemede Birleşik Krallık, üretken yapay zeka (GENAI) alanında belirgin bir şekilde öne çıkıyor. 2019-2023 yılları arasında Birleşik Krallık, küresel piyasada üretken yapay zekaya yönelik VC yatırımında 519 milyon $ ile 4. sırada, Avrupa’da ise 1. sırada yer almaktadır. Bu alanda ABD 24.4 milyar $ ile ilk sırada yer alırken, İsrail 900 milyon $ ile ikinci, Kanada 684 milyon $ ile üçüncü sırada bulunmaktadır. GENAI alanında 60’dan fazla start-up yer alırken, 2 unicorn bulunmaktadır ve sektörün değerlemesi 3.5 milyar $’dır. Birleşik Krallık’ın bu alandaki yeri, ülkedeki yapay zeka şirketlerinin etkinliğini gösterirken, aynı zamanda ülkenin üretken yapay zeka alanında inovasyonu ve gelişimi teşvik etmedeki küresel önemini de vurgulamaktadır. (Dealroom, 2023)

Yapay zeka, SaaS ve teknoloji manzarasını yeniden tanımlamaya devam ederken, Birleşik Krallık'ın hem genel AI SaaS finansmanı hem de GENAI’ın spesifik alanındaki becerisi, ülkenin yeniliği teşvik etme ve teknolojik ilerlemelerde ön sıralarda yer alma konusundaki kararlılığının bir örneğini oluşturuyor. Bu yatırımların gidişatı, yalnızca SaaS'ta yapay zekanın mevcut hakimiyetine değil, aynı zamanda sürdürülebilir büyümeye ve öngörülebilir gelecekte ortaya koyması muhtemel etkiye de işaret ediyor.

• Start-Up’ların Turlara Göre Yatırım Ortalamaları

Kaynak: Dealroom

Birleşik Krallık’ta start-up’ların yatırım süreçleri incelendiğinde; erken aşama fonlama, ortalama tur boyutlarında tarihsel ve pazar tutarlılığını korurken, B+ Serisi turlar, daha geniş teknoloji endüstrisi eğilimine uygun olarak büyük ölçüde azalmıştır. SaaS teknolojilerine yönelik yatırımlar erken aşamada diğer teknolojilere göre daha fazla yatırım alırken ve bu yatırım yıllar içinde artış gösterirken, diğer turlarda SaaS start-up’larına yönelik yatırımlar diğer teknolojilerin altında yer almıştır. SeriB+ sonrası turlarda yatırım miktarında son dönemde hızlı bir düşüş yaşanmakta ve bütün sektörler aynı trendi takip etmektedir.

Birleşik Krallık 2022-2023 döneminde 12 adet SaaS (8’I 2022, 4’ü 2023) unicorn’u çıkarmıştır. Bu firmalar; stability.ai, paddle, synthesia, Gamma, Accelerant, Marlowe, RewardGateway, Payhawk, copper, Beamery, quantexa ve Zyber 365’tir. Aynı dönemde Fransa 4, Almanya 5 ve İrlanda 4 unicorn çıkarmıştır.

• En Fazla Yatırım Alan SaaS Endüstrileri (Milyar $)

Kaynak: Dealroom

Kurumsal Yazılım ve Fintech, 2023 yılında Birleşik Krallık'ta en çok yatırım alan SaaS sektörleridir. Kurumsal yazılıma 1.3 milyar $ yatırım yapılırken, fintech firmaları 1 milyar $ yatırım toplamışlardır. Ulaşım, robotiks, güvenlik, sağlık gibi alanlar yine en fazla yatırım alan sektörler arasında yer almıştır.

Birleşik Krallık merkezli SaaS start-up firmalarına yatırım yapan firmalar incelendiğinde, Birleşik Krallık merkezli Seedcamp, Index Ventures, SFC Capital, Fuel Ventures ve LocalGlobe ön plana çıkmaktadır. Bu firmaların tamamı Londra merkezlidir. Yabancı firmalar incelendiğinde ise Palo Alto merkezli a16z, Lightspeed, Sequoia yer alırken, Singapur merkezli Antler ve Paris merkezli bpifrance önemli yatırımcılar arasında bulunmaktadır.